Ruim 700.000 jaar geleden begonnen de eerste vulkaan- uitbarstingen in de West-Eifel. De hevigste vonden plaats zo’n 500.000 jaar geleden. De laatste uitbarsting vond 11.000 jaar geleden plaats. Vulkaanuitbarstingen sloegen zo’n twaalfduizend jaar geleden honderden gaten in de bodem van de Eifel. Deze trechtervormige kraters vulden zich met water. Zo ontstonden de Maare. Ook in de Oost-Eifel brak regelmatig de hel los. Vulcanus, de god van het vuur, was duidelijk aanwezig. Z’n laatste uitbarsting vond plaats zo’n 13.000 jaar geleden en zo ontstond de Laacher See vulkaan.
De Vulkaan-eifel is een geologische schatkist en een veel belovende naam voor de mineralenverzamelaar, want er zijn nog weinig plaatsen in Duitsland, waar het verzamelen nog wat oplevert. Vele groeves geven hun geheimen prijs over het ontstaan van de Vulkaan-eifel en tonen de microscopisch kleine schatten verborgen in de vele lagen.
Het kalksteenplateau en de vulkaankegels bij Gerolstein hebben heel wat geologische musea in Duitsland en daarbuiten van fossielen voorzien.
Honderden mineraalbronnen leveren onomstotelijk het bewijs dat het nog steeds borrelt en onrustig is in de Vulkaan-eifel. Inwoners van Daun zweren bij de heilzame werking van hun ijzerhoudende water